همه چيز رو راجع به بيوفيدبك بدون!
مركز بيوفيدبك
بيوفيدبك چيست؟ معرفي انواع بيوفيدبك، هزينهها و عوارض بيوفيدبك تراپي
پر كردن دندان
, (اخبار رسمي): بيوفيدبك به عنوان روشي تعريف ميشود كه به افراد اجازه ميدهد فعاليت فيزيولوژي به منظور بهبود دادن سلامت يا عملكرد خود را تغيير دهند. با بكارگيري ابزار دقيق اندازهگيري، اطلاعات مربوط به عملكرد بدن در اختيار كاربر قرار ميگيرد. هزينههاي بيوفيدبك ميتواند به طور قابل توجهي متفاوت باشد.
بيوفيدبك چيست؟ بيوفيدبك يك تكنيك سايكوفيزيولوژيك كه شامل استفاده از بازخوردهاي ديداري و شنيداري براي بدست آوردن كنترل روي عملكردهاي غير ارادي بدن است.
اين موضوع ممكن است شامل تحت كنترل داشتن مواردي مانند ضربان قلب، فشار عضلاني، جريان خون، احساس درد و فشارخون، باشد. اين روند شامل اتصال به يك دستگاه با سنسورهايي است كه از جنبههاي خاصِ بدن افراد بازخورد ميدهد.
انواع بيوفيدبك
انواع مختلفي از بيوفيدبك وجود دارد. رويكرد خاصي كه به كار برده ميشود ممكن است به هدفي كه مد نظر است و آنچه روانپزشك يا روانشناس پيشنهاد ميدهد، بستگي داشته باشد.
برخي از اين گزينههاي موجود عبارتند از:
نفس كشيدن: بيوفيدبك تنفسي شامل استفاده از نوار سنسور دار در اطراف سينه و شكم براي نظارت بر الگو و ميزان تنفس، است. با تمرين كردن، افراد ميتوانند داشتن كنترل بيشتر بر ميزان تنفس خود را ياد بگيرند كه در شرايط مختلف به آنها كمك ميكند.
ضربان قلب: اين نوع به عنوان بيوفيدبك تغييرپذيري ضربان قلب يا HRV شناخته ميشود و شواهدي موجود است كه ممكن است براي تعدادي از اختلالات مختلف از جمله آسم و افسردگي مفيد باشد.
براي بيماراني كه از اين نوع بيوفيدبك استفاده ميكنند دستگاه متصل به سنسور در گوشها يا انگشتان و يا روي مچ دست، قفسه سينه يا تنه قرار ميگيرد. اين دستگاهها ضربان قلب و همچنين تغييرات آن را اندازهگيري ميكنند.
سنسور ثبت تعريق پوست (GSR): اين نوع از بيوفيدبك شامل اندازهگيري ميزان تعرق روي سطح پوست است. ثبت تعريق پوست كه به عنوان هدايت پوست (SC) نيز شناخته ميشود، يك نشانگر كاربردي براي تشخيص سطح تحريك احساسات است.
گذشته از عملكرد واضح ترمو رگولشن (تنظيم حرارت بدن) براي تعريق، تحريك احساسي نيز به آساني موجب تعريق ميشود. هر چه افراد بيشتر تحريك شوند، هدايت پوستي آنها قويتر خواهد بود.
فشار خون: اين نوع بيوفيدبك شامل پوشيدن دستگاهي كه فشار خون را اندازهگيري ميكند، است. اين دستگاه اطلاعاتي در رابطه با فشارخون بيمار ارائه ميدهد و غالبا تكنيكهاي آرامبخشي كه استفاده ميكند شامل نشانههاي بصري، تمرينهاي تنفسي و موسيقي است.
درحالي كه چنين دستگاههايي محبوبيت زيادي كسب كردهاند، يك مطالعه با بررسي دوباره هشت آزمايش قبلي شواهد قانعكنندهاي براي اينكه اين نوع بيوفيدبك تأثير طولاني مدت بر فشار خون داشته باشد، نيافته است.
حرارت پوست: در اين حالت از بيوفيدبك بيماران از سنسورهايي استفاده ميكنند كه جريان خون به پوست را تشخيص ميدهد. از آنجا كه افراد معمولا در مواقع استرس افت دماي بدن را تجربه ميكنند، چنين دستگاههايي ميتواند بدون داشتن حس استرس، بهترين تشخيص را داشته باشد.
امواج مغزي: اين نوع بيوفيدبك كه معمولا با نوروفيدبك (بازخورد عصبي) شناخته شده است، شامل استفاده از الكتروانسفالوگراف (نوار مغزي) براي اندازهگيري فعاليت مغز است. الكترودهاي يك دستگاه EEG به پوست سر متصل ميشوند.
نوروفيدبك به عنوان درمان غيرتهاجمي براي اختلال بيشفعالي، درد، اعتياد، اضطراب، افسردگي و ساير اختلالات مورد استفاده قرار ميگيرد.
فشار عضلاني: در اين نوع بيوفيدبك، سنسورها در نقاط مختلف روي بدن قرار ميگيرند و به دستگاه الكترومايوگرافي (ثبت سيگنال عضلات) متصل ميشود. اين دستگاه تنشهاي عضلاني كه در طي زمان تغيير ميكند را با مشاهده فعاليتهاي الكتريكي تشخيص ميدهد.
بيوفيدبك تراپي چه زماني انجام ميشود؟
از بيوفيدبك براي طيف وسيعي از برنامهها استفاده ميشود. از جمله:
درمان سردردهاي تنشي، ميگرنها و ساير دردها
كنترل فشارخون بالا يا پايين
كاهش اختلالات گوارشي مانند سندروم روده تحريكپذير
كمك كردن به بيماران براي كنترل واكنشهاي جسمي در مقابل استرس يا اضطراب
بازخورد دستگاه ثبت تحرك عضلات (EED)
بيوفيدبك به طور كلي براي مديريت استرس و همچنين علائم استرسزا براي بيماريها مفيد است. به عنوان مثال روانپزشكان ممكن است از بيوفيدبك براي كمك به بيماران براي كنترل پاسخگويي به استرس استفاده كنند.
استرس مزمن ميتواند طيف گستردهاي از اثرات منفي از جمله كاهش ايمني، بيماري قلبي، افسردگي، مشكلات گوارشي و اختلال خواب را همراه داشته باشد. با يادگيري اينكه چگونه ميتوان واكنشهاي ناشي از استرس را مديريت كرد، ميتوان اثرات مضر جسمي و رواني ناشي از استرس را در بيماران كاهش داد.
بيوفيدبك دقيقا چگونه كار ميكند؟
با يادگيري و شناخت علائم و نشانههاي جسمي استرس و اضطراب مانند افزايش ضربان قلب، دماي بدن و فشار عضلات، افراد ميتوانند راحتتر به آرامش برسند. دانشمندان معتقدند كه اين موضوع اغلب مربوط به واكنش ناشي از استرس است كه بدن را به سمت حالت ستيز و گريز براي مقابله با خطرهاي احتمالي كه اغلب شرايط خاصي را تشديد ميكنند، ميكشاند.
با يادگيري چگونگي كنترل پاسخهاي فيزيولوژيكي در برابر استرس، بيمارانِ بيوفيدبك ميتوانند روش آرام كردن ذهن و بدن خود را ياد بگيرند و بهتر با علائم استرس كنار بيايند.
جلسه درماني بيوفيدبك به چه صورت است؟
حسگرهاي الكتريكي به مناطق خاص بدن با توجه به نوع واكنش، نصب شده و عمل اندازهگيري انجام ميشود. اين سنسورها به يك دستگاه اندازهگيري وصل ميشوند و از عكسالعمل جسماني بازخورد ميدهند.
در طول جلسه، درمانگر از طريق تمرينات ذهني مختلف كه شامل تجسم، مديتيشن، تنفس يا تكنيكهاي آرامش بخش است، افراد را هدايت ميكند. با اتمام اين فعاليتها، اطلاعاتي مربوط به نتيجهي جسماني فرد از دستگاه دريافت ميشود.
هزينههاي مربوط به بيوفيدبك چه مقدار است؟
هزينههاي بيوفيدبك ميتواند به طور قابل توجهي متفاوت باشد، اين مقدار غالبا بين ۷۰ تا ۱۸۰ هزار تومان براي هر جلسه بيوفيدبك متغير است. هزينهها بسته به آموزش، صلاحيت و تجربههاي درمانگر بيوفيدبك، متغير است.
همچنين تعدادي دستگاه بيوفيدبك خانگي و پوشيدني در بازار وجود دارد. چنين دستگاههايي در هزينهها طيف قابل ملاحظه اي دارند، البته برخي از آنها قيمت پايين دارند و برخي بسيار گرانند.